Τέσσερα βιβλία που θέλω να διαβάσω στις διακοπές!

 Το φετινό καλοκαίρι η λογοτεχνική παραγωγή για ακόμη μία φορά είναι μεγάλη. Η αλήθεια είναι πως δεν ξέρεις ποιο βιβλίο να πρωτοδιαλέξεις...

Σε αυτή την ανάρτηση επιλέξαμε να παρουσιάσουμε λίγο πιο αναλυτικά τέσσερα βιβλία, προσπαθώντας να δώσουμε μερικούς καλούς λόγους για να τα διαβάσει κάποιος όχι στην τάξη, αλλά στην ακροθαλασσιά, στο πλοίο, στο αυτοκίνητο, κάτω από μια κληματαριά, στο κρεβάτι του λίγο πριν κοιμηθεί και σε άλλα χίλια μέρη που μπορεί να βρεθεί κάποιος κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών του διακοπών. Καλές αναγνώσεις λοιπόν!

Σπύρος Γιαννακόπουλος
Πορτοκαλάδα με ανθρακικό
Πατάκης

   Όταν σκεφτόμαστε το καλοκαίρι, τι μας έρχεται στον νου; Ανεμελιά, ξεκούραση, διακοπές, φίλοι, διασκέδαση, θάλασσα... Η Πορτοκαλάδα με ανθρακικό, λοιπόν είναι ένα βιβλίο που τα περιλαμβάνει όλα αυτά! Περιπέτεια ξεκαρδιστική με φόντο το καλοκαίρι, τη θάλασσα και το κυνήγι ενός κρυμμένου θησαυρού! Βασικός ήρωας, ο Άγης, που περνά το καλοκαίρι του στο χωριό των παππούδων του στην Εύβοια. Μαζί του ο θείος Χάρης, ένας μποέμ, αξιαγάπητος τύπος, ο οποίος ενδιαφέρεται πρωτίστως να φλερτάρει και να περάσει καλά και δευτερευόντως να "επιβλέψει" τον ανιψιό του. Έτσι, για να έχει το πεδίο ελεύθερο, συμφωνεί με τον Άγη ότι όταν ακούει το σύνθημα "Θες μια πορτοκαλάδα με ανθρακικό;" θα φεύγει και θα τον αφήνει μόνο του. Ωστόσο, ο θείος Χάρης δεν μπορεί να αποφύγει τον ανιψιό του, όταν εκείνος του ζητάει επίμονα να πάρουν μέρος στο κυνήγι του θησαυρού που διοργανώνει ο Δήμος. Θείος και ανιψιός λοιπόν, είναι πανέτοιμοι να κερδίσουν το παιχνίδι, όταν δυο κλέφτες, που θυμίζουν γκαφατζίδες ήρωες από κινηματογραφική ταινία, τους χαλάνε τα σχέδια, αλλά ταυτόχρονα τους δίνουν τη δυνατότητα να γίνουν γνωστοί σε όλη την περιοχή, αφού είναι υπεύθυνοι για τη σύλληψή τους και για την εύρεση των κλοπιμαίων.

     Ένα μικρής έκτασης μυθιστόρημα περιπέτειας με γρήγορη, καλοστημένη πλοκή, σύγχρονες, ρεαλιστικές αναφορές, αλησμόνητους χαρακτήρες και πολύ χιούμορ. Χωρίς άμεση ή έμμεση πρόθεση για να "πει κάτι" ο συγγραφέας κατορθώνει να διασκεδάσει τον αναγνώστη και να τον κρατήσει σε αγωνία μέχρι το τέλος, δίνοντάς του τη δυνατότητα κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης να κάνει τις προσωπικές του συσχετίσεις με τα δικά του καλοκαιρινά βιώματα ή/και τις προσωπικές του επιθυμίες. Γιατί και ποιος δεν θα ήθελε να ζήσει μια καλοκαιρινή περιπέτεια με αίσιο τέλος;

Βαγγέλης Ηλιόπουλος - Κέλλυ Ματαθία Κόβο

Το κουμπί της αγάπης και ο πρίγκιπας που δεν είναι πια μικρός

Πατάκης  

   Ο Βαγγέλης Ηλιόπουλος μάς έχει συνηθίσει σε ιστορίες που δεν έχουν πρίγκιπες και πριγκίπισες,αλλά ρεαλιστικές αναφορές σε σύγχρονα θέματα που μας απασχολούν όλους. Την αγάπη του στα θέματα αυτά δεν εγκαταλείπει και με το νέο του βιβλίο, το οποίο όμως πλαισιώνει με το παραμυθιακό στοιχείο. Ένας βασιλιάς αλλαζόνας και άπληστος υποτιμά και διχάζει τον λαό του με τις παράλογες απαιτήσεις του. Τις απαιτήσεις και τους κακούς τρόπους του πατέρα του όμως δεν έχει κληρονομήσει ο γιος του, ο πρίγκιπας, προς τιμήν του οποίου διοργανώνεται μια μεγάλη γιορτή στο Βασίλειο προκειμένου να πάρει τον θρόνο.

    Ο πρίγκιπας μεγαλώνει και δεν είναι πια μικρός... Μεγαλώνει ηλικιακά, αλλά ταυτόχρονα μεγαλώνει και συναισθηματικά. Ερωτεύεται μια απλή κοπέλα που το μόνο που έχει να του προσφέρει είναι ένα απλό κουμπί δοσμένο όμως με αγάπη. Εναντιώνεται στις παράλογες απαιτήσεις του πατέρα του και ενηλικιώνεται διαμορφώνοντας τη δική του προσωπικότητα, με την οποία γίνεται αγαπητός στον λαό του. Και έτσι μέσα από ένα απλό κουμπί που αποκτά αξία όταν ράβεται πάνω σε ένα ρούχο, η ζωή του πρίγκιπα αποκτά αξία μέσα από την αγάπη που τον ενώνει με μια κλωστή με το κορίτσι που ζούσε στο ραφτάδικο. Κι ο μικρός πρίγκιπας ενώνεται διακειμενικά με τον Μικρό Πρίγκιπα του Σαιντ Εξυπερύ στην αναζήτηση της αγάπης, του σεβασμού, της ταπεινοφροσύνης, της ενηλικίωσης, ενώ το μικρό κορίτσι που θυμίζει τη Σταχτοπούτα τού δείχνει τον δρόμο.

    Το παραμύθι του Ηλιόπουλου δεν θα ήταν το ίδιο χωρίς την εικονογράφηση της Κόβο κι αυτό γίνεται φανερό και από το εξώφυλλο, όπου τα δυο ονόματα βρίσκονται πλάι πλάι. Το "μια φορά κι έναν καιρό..." των παραμυθιών αποκτά χωροχρονικό πλαίσιο μέσα από τις εικόνες που σε μεταφέρουν σε ένα μεσαιωνικό χωριό, όπου το απαλό χρώμα συνυπάρχει με τα ασπρόμαυρα σκίτσα, ξετυλίγοντας το κουβάρι της ιστορίας. Για του λόγου το αληθές ένα κουβάρι υπάρχει στη σελίδα πριν το οπισθόφυλλο, το οποίο προφανώς "πλέκει" την ιστορία δένοντας το εξώφυλλο με το οπισθόφυλλο. Τον ίδιο ρόλο νομίζω πως έχει και ο βάτραχος που υπάρχει μέσα σε κάθε εικόνα θυμίζοντας και πάλι το παραμύθι με τον βάτραχο που μεταμορφώθηκε σε πρίγκιπα, μόλις δέχτηκε το φιλί της αγάπης από μια κοπέλα. Και πάλι λοιπόν η αγάπη υπάρχει άμεσα, εννοείται έμμεσα και κυριαρχεί.

Βασιλική ΚατέρηΠετάει, πετάει τ' αγριολούλουδο;
Εικονογράφηση: Χριστίνα Τσέβη
Poema 

   Με το αγριολούλουδο μια νέα συγγραφέας και ένας νέος εκδοτικός οίκος κάνουν την εμφάνισή τους στην Παιδική Λογοτεχνία. Πρόκειται για μια αλληγορική ιστορία για ένα αγριολούλουδο που είχε όνειρο να πετάξει. Και το όνειρο πραγματοποιήθηκε, παρόλο που οι φίλοι του οι βράχοι του είπαν ότι δεν μπορεί. Μια πεταλούδα το πήρε στα φτερά της και πέταξε μαζί του, μέχρι που το αγριολούλουδο έπεσε. Όταν κατάφερε και επέστρεψε στους βράχους του, δεν αποθαρρύνθηκε. Αντίθετα, μόλις ένας επιβλητικός αετός πέρασε από τα μέρη του, δε δίστασε να του ζητήσει να το πάρει μαζί του. Κι έτσι κι έγινε...Ταξίδεψαν σε μέρη πολλά και άγνωστα και κάθε φορά επέστρεφαν στους βράχους. Και τα ταξίδια ήταν όμορφα, αλλά ο αετός δεν ήταν αυτός που το αγριολούλουδο περίμενε. Ήταν φαντασμένος και εγωιστής. Ήθελε να γίνεται το δικό του και προσπαθούσε να πείσει το αγριολούλουδο πως είναι κυκλάμινο. Ήθελε να τον θαυμάζουν και να μην του φέρνουν αντιρρήσεις. Ήθελε το "κυκλάμινο", ο φίλος του, να του "υποταχθεί". Το αγριολούλουδο, όμως, είχε ήδη αποδείξει τη δύναμη και την τόλμη του και αντιστάθηκε. Έθεσε τα όριά του και τελικά έκανε τον αετό να καταλάβει τι σημαίνει φιλία και σεβασμός.
   Διαβάζοντας το προσεγμένο εκδοτικά αυτό βιβλίο είμαι σίγουρη πως όλοι θα ανακαλέσουν κάτι από τα προσωπικά τους βιώματα. Η φιλία που εμπεριέχει την εξάρτηση, τη σχέση υπεροχής, την έλλειψη σεβασμού, την καταπάτηση της ταυτότητας του άλλου, τον υπέρμετρο εγωισμό, είναι μια κατάσταση που όλοι έχουμε αντιμετωπίσει κάποια στιγμή της ζωής μας. Η δύναμη που το αγριολούλουδο δείχνει για να αντιμετωπίσει τον αετό, να προασπίσει την προσωπικότητά του, να τον διώξει, να τον κάνει να αφήσει τον εγωισμό του στη άκρη και να παραδεχτεί πως τελικά περνούσε καλά και εκείνος με το αγριολούλουδο, παρόλο που δεν του το είχε δείξει ποτέ, είναι μια στάση που όλοι θα επιθυμούσαμε να δείξουμε στη συγκεκριμένη κατάσταση.
   Η Βασιλική Καρτέρη, λοιπόν, κατορθώνει να μιλήσει στα παιδιά με απλότητα και σαφήνεια για μια μορφή διαπροσωπικής σχέσης που ίσως έχει ταλαιπωρήσει αρκετά πολλούς από τους ενήλικες όχι μόνο να τη συνειδητοποιήσουν, αλλά και να την αντιμετωπίσουν. Χωρίς να δίνει εύκολες λύσεις, η συγγραφέας προσφέρει στους αναγνώστες τροφή για σκέψη και προβληματισμό, έτσι ώστε μέσα από την προσωπική τους αναζήτηση να  καταλήξουν στα δικά τους συμπεράσματα. Συνοδευτικά στο κείμενο και στις προθέσεις του λειτουργεί και η εικονογράφηση της Χριστίνας Τσέβη, η οποία δεν καθοδηγεί, αλλά συνοδεύει αρμονικά και καλαίσθητα.

Φραντσέσκα Σάννα
Το Ταξίδι
Μετάφραση: Μαρία Παπαγιάννη
Πατάκης

   Η εικονογράφος και συγγραφέας Φραντσέσκα Σάννα δίνει ακόμη μια εκδοχή των προσφύγων και του ταξιδιού τους μέσα από ένα κολάζ προσωπικών, αληθινών ιστοριών ανθρώπων που βρίσκονταν σε κέντρα μεταναστών στην Ιταλία. Δεν πρόκειται για ένα συνηθισμένο εικονογραφημένο βιβλίο, καθώς η εικονογράφηση έχει πρωτεύοντα ρόλο και το κείμενο δευτερεύοντα. Πρόκειται θα λέγαμε για ένα εικονοβιβλίο με θέμα την πορεία μιας οικογένειας (μόνο η μαμά με τα δυο παιδιά, γιατί ο μπαμπάς σκοτώθηκε), στον ξεριζωμό και στο μεγάλο τους ταξίδι, για να σωθούν και να φτάσουν σε μια χώρα όπου θα είναι ασφαλείς. Και η ιστορία ξεκινά με την απόλυτα φυσιολογική ζωή που ζούσε η οικογένεια πριν τον πόλεμο και που τόσο πολύ μοιάζει με τη ζωή του αναγνώστη. 
    Από την πρώτη κιόλας σελίδα τα απαλά χρώματα της ανεμελιάς, της ηρεμίας και της γαλήνης σε μια ακροθαλασσιά συναντιούνται με το σκούρο χρώμα της θάλασσας, η οποία στην αμέσως επόμενη εικόνα όπου ανακοινώνεται η έναρξη του πολέμου, μετατρέπεται σε μια μαύρη σκιά με χέρια απλωμένα, έτοιμα να κατασπαράξουν την όμορφη μέχρι τότε ζωή. Και το μαύρο κατακλύζει το επόμενο σαλόνι, όπου ο πατέρας σκοτώνεται και απομένουν μόνο τα γυαλιά του και δυο πύργοι στην άμμο για να θυμίζουν την ύπαρξή του και την πρότερη ζωή της οικογένειας. Γιατί από εκεί και πέρα τα χρώματα σκουραίνουν έντονα και μόνο όπου υπάρχει η ελπίδα μαλακώνουν. Και η ελπίδα και η ασφάλεια περνούν εικονογραφικά μέσα από τα βιβλία και το φυσικό περιβάλλον, το οποίο αλλάζοντας ένταση και χρώματα καθ' όλη τη διάρκεια της αφήγησης υποδηλώνει την αγωνία, τον φόβο, την κούραση, την απογοήτευση. Αντίστοιχα λειτουργούν και οι ανθρώπινες φιγούρες που μικραίνουν και μεγαλώνουν ή γίνονται μαύρες σκιές ανάλογα με τον ρόλο τους. Έτσι οι φρουροί γίνονται τεράστιοι μπροστά στη μικροσκοπική μητέρα με τα παιδιά της, που νιώθει ανύμπορη, ενώ ο διακινητής που τους εκμεταλλεύεται γίνεται ένα με τη μαύρη σκιά της νύχτας. Κι εδώ βρίσκεται μια από τις συγκλονιστικότερες εικόνες του βιβλίου, όπου τα παιδιά -αφηγητές λένε: "Στο σκοτάδι οι θόρυβοι της νύχτας με τρομάζουν. Αλλά η μαμά είναι πάντα κοντά μας και ποτέ και τίποτα δε φοβάται. Κλείνουμε τα μάτια και κάποτε μας παίρνει ο ύπνος". Ταυτόχρονα η εικόνα δείχνει τα παιδιά να κοιμούνται και τη μητέρα να κλαίει, δημιουργώντας μια ισχυρή αντίθεση εικόνας - κειμένου... 
    Και το ταξίδι συνεχίζεται με κοπάδια μεταναστευτικών πουλιών να ακολουθούν τους ήρωες συμβολικά, με εικόνες και επιμέρους στοιχεία, που δύσκολα μπορεί να αποτυπώσει κανείς με λόγια....
   Γιατί αυτό το βιβλίο πρέπει κάποιος πρωτίστως να το δει και μετά να το διαβάσει...

Από τη Χρύσα Κουράκη