Δυο βιβλία που μιλούν στην ψυχή μικρών και μεγάλων!

Αύγουστος Κορτώ                                       

Το ουφάκι                                                     

Εικονογράφηση: Πέρσα Ζαχαριά               

Πατάκης           

Ιωάννα Μπαμπέτα    
Η πιο σημαντική νίκη του Αχιλλέα 
Εικονογράφηση: Θέντα Μιμηλάκη                        
Μεταίχμιο

  Τι γίνεται όταν ένα παιδί έχει συσσωρευμένο άγχος για διάφορα θέματα και πολλά "ουφάκια"  βασανίζουν το μυαλό και την ψυχούλα του; Τότε η μαμά - μάγισσα αναλαμβάνει δράση, παίρνει τα ουφάκια από το στήθος του, τα πετάει κάτω, τα πατάει και τα εξαφανίζει! Κι ενώ η μαμά φαίνεται υπερήρωας στα μάτια του μικρού Μάνου, μια ξαφνική επίσκεψη από ένα ουφάκι, αλλάζει τα δεδομένα...γιατί όπως λέει το ίδιο, τα ουφάκια έχουν τη μοναδική ικανότητα να εξισορροπούν την παρουσία των τσιτονίων (γεμίζουν την ανθρωπότητα με στρες) και των γιολιδίων (κάνουν τους ανθρώπους να ξύνονται όλη μέρα). Έτσι, ο Μάνος αποκτά έναν καλό φίλο και τον βοηθά να διατηρήσει αυτή την ισορροπία. Με ποιον τρόπο; Μα πολύ απλά, πρέπει να πείσει τη μαμά του πως δεν έχει πια άγχος και δεν τρώγεται με τα ρούχα του. Έτσι, η μαμά του θα πάψει να ξεπαστρεύει τα ουφάκια και αυτά θα μπορέσουν να πολλαπλασιαστούν και να εξαπλωθούν, ώστε να ισοφαρίσουν τα τσιτόνια και τα γιολίδια που έχουν αυξηθεί ανησυχητικά!

    Η μεγάλη αύξηση και παρουσία των τσιτονιών φαίνεται να επηρεάζει πολύ και τη ζωή του μικρού Αχιλλέα που θεωρεί πως πρέπει να είναι πάντα πρώτος: στα μαθήματα, στο κολύμπι, στο πιάνο, στο σκάκι, στα παιχνίδια. Κι ενώ τα τσιτόνια δεν εμφανίζονται ούτε αναφέρονται πουθενά στο βιβλίο της Ιωάννας Μπαμπέτα, διαβάζοντάς το το συνέδεσα τόσο πολύ με Το ουφάκι του Αύγουστου Κορτώ, που θεώρησα πως το ένα βιβλίο μπορεί να αποτελέσει συμπλήρωμα του άλλου. Σε αντίθεση με τη μαμά του Μάνου που ξέρει να υπερ-εξαφανίζει τα ουφάκια του γιου της, η μαμά του Αχιλλέα έχει τη μοναδική ικανότητα όχι μόνο να τα εμφανίζει, αλλά και να τα μετατρέπει σε τσιτόνια που καταδυναστεύουν τη ζωή του παιδιού της. Γιατί η μαμά του Αχιλλέα θέλει ο γιος της να είναι πάντα πρώτος κι ας το πληρώνει με μοναξιά. Ποιος θέλει να έχει για φίλο ένα παιδί που πρέπει πάντα να κερδίζει κι όταν δεν το πετυχαίνει ξεχειλίζει από θυμό;

   Ο Αχιλλέας και ο Μάνος, λοιπόν είναι δυο παιδιά που η παρουσία των μαμάδων τους επηρεάζει καταλυτικά τη ζωή τους. Η υπερπροστασία της μιας και οι υπερβολικές απαιτήσεις για τελειότητα της άλλης καταδειναστεύουν τα παιδιά τους, τα οποία τελικά αναλμβάνουν δράση μόνα τους και βρίσκουν τις ισορροπίες τους. 
  Ο Αύγουστος Κορτώ μιλά για το θέμα του παιδικού άγχους με έναν άμεσο και εντελώς αβίαστο τρόπο, κάνοντας τους μικρούς αναγνώστες να αναρωτηθούν και πιθανώς να συνειδητοποιήσουν συναισθήματα, τα οποία μπορεί να νιώθουν χωρίς να μπορούν να τα εξηγήσουν ή να τα εκφράσουν. Ωστόσο, όλο αυτό το πετυχαίνει χωρίς καθόλου διδακτισμό, δημιουργώντας έναν πλασματικό, "εσωτερικό" κόσμο από μικροσκοπικά πλάσματα, ο οποίος ενυπάρχει στην αρχική ρεαλιστική αφήγηση.
   Την ίδια αμεσότητα έχει και το κείμενο της Ιωάννας Μπαμπέτα, με το οποίο οι αναγνώστες βουτάνε λίγο βαθύτερα στον εσωτερικό τους κόσμο, καθώς αντιλαμβάνονται πως πιθανές συμπεριφορές ή χαρακτηριστικά ενός παιδιού μπορεί να οφείλονται σε "σφάλματα" γονέων. Το σημαντικό βέβαια και στις δύο αφηγήσεις είναι πως η λύση δεν δίνεται εξωτερικά από κάποιον μεγάλο αλλά από τα ίδια τα παιδιά, τα οποία συνειδητοποιούν τι συμβαίνει και αντιδρούν. Κι ενώ αυτό πιθανώς φαίνεται λίγο ουτοπικό στην πραγματική ζωή, τα δυο αυτά βιβλία μπορούν να αποτελέσουν ένα καλό ερέθισμα συνειδητοποίησης και κινητοποίησης, όχι μόνο των παιδιών αλλά και των ενήλικων αναγνωστών. Γιατί αυτό είναι το βασικό χαρακτηριστικό και των δύο κειμένων: απευθύνονται άμεσα σε ένα παιδικό κοινό, αλλά έμμεσα και σε ένα ενήλικο δημιουργώντας διαφορετικές αναγνωστικές ανταποκρίσεις.
   Για όσους λοιπόν επιθυμούν να τολμήσουν, μια πολύ καλή ιδέα θα ήταν η διοργάνωση μιας βραδιάς ανάγνωσης παιδιών και γονιών, όπου θα διαβαστούν (σε κοινό κοινό) και θα συζητηθούν  (σε ξεχωριστό κοινό) τα δυο αυτά βιβλία. Τι λέτε;

Από τη Χρύσα Κουράκη